Czy warto oglądać ekranizacje lektur szkolnych?

23 kwiecień 2020

Zarówno polska literatura, jak i kinematografia, obejmują wiele dzieł wybitnych. Jeśli chodzi o tę pierwsza, jest ona ceniona nie tylko w naszym kraju, ale również za granicą, m.in. dzięki polskim noblistom oraz innym uznanym autorom, takim jak Witold Gombrowicz, Stanisław Lem czy Andrzej Sapkowski. Z ich utworami polscy uczniowie zapoznają się już w szkołach. Naszą sztukę filmową rozsławił z kolei m.in. reżyser i laureat Oscara Andrzej Wajda. Warto wiedzieć, że zarówno on, jak i inni sławni twórcy polskiej kinematografii inspirowali się często literaturą, a szereg ich najbardziej sztandarowych dzieł to ekranizacje powieści. Pamiętajmy jednak, że kino oraz literatura to dwie odrębne gałęzie sztuki. Reżyserzy, bazując na książkach i przekładając ich język na obraz filmowy, tworzą pewnego rodzaju nową jakość. Niekiedy inspiracja literacka jest jedynie luźna, choć spotykamy się również z przykładami bardzo wiernych adaptacji - nigdy nie są one jednak idealnym odwzorowaniem fabuły powieści w filmie, ponieważ wizja reżysera zawsze jest, w mniejszym lub większym stopniu, autorska.

Film jako powtórka przed egzaminem - czy to dobry pomysł?

Oznacza to więc, że chcąc zapoznać się z treścią utworu literackiego, nie powinniśmy sięgać po film nakręcony na jego podstawie. Po przeczytaniu książki dobrym pomysłem jest jednak również obejrzenie ekranizacji jednego z uznanych reżyserów, która - choć w nieco inny sposób - z całą pewnością także nas wzbogaci. Oczywiście istnieją też pewne dość bliskie oryginalnym dziełom literackim adaptacje, które z powodzeniem sprawdzą się wtedy, gdy będziemy chcieli powtórzyć treść lektury szkolnej przed lekcją, egzaminem czy nawet maturą. Pamiętajmy jednak, że przybliżą nam one fabułę jedynie w pewnym stopniu, co więcej - przedstawią ją w nieco inny sposób niż książka.

Co warto zobaczyć?

Jeżeli chodzi o filmy, w których bohaterowie w dużym stopniu wypowiadają dokładnie te same kwestie, które padają w utworze literackim, z pewnością wyróżnić trzeba dzieła wspomnianego już Andrzeja Wajdy. Należą do nich m.in. “Pan Tadeusz”, nakręcony na podstawie naszej epopei narodowej autorstwa Adama Mickiewicza albo “Wesele”, bazujące na słynnym dramacie Stanisława Wyspiańskiego. Dość wiernie została także sfilmowana przez Jerzego Hoffmana trylogia Henryka Sienkiewicza: “Ogniem i Mieczem”, “Potop” oraz “Pan Wołodyjowski”. Warto również zapoznać się z teatrem telewizji. Szereg sztuk przygotowanych w oparciu o lektury, które uczniowie czytają w szkołach, udostępnionych jest w internecie całkowicie za darmo.